Plemniki są istotnym składnikiem, dzięki któremu powstaje nowe życie. Skąd się one jednak biorą? Jak długo mogą przeżyć plemniki i kiedy może dojść do zapłodnienia? Co warto wiedzieć o plemnikach?
Plemniki – charakterystyka
Plemniki to inaczej męskie gamety, będące komórkami rozrodczymi. Inna ich nazwa, to spermatozoid, która jednak jest niezwykle rzadko używana. Same plemniki rozpoczynają swoje życie w kanalikach nasiennych jąder, gdzie w początkowej fazie wytwarzana jest jedynie sama główka. Rozwój plemnika trwa około 72 dni i gdy jest już wystarczająco dojrzały, przenosi się do najądrza, gdzie kończy swój rozwój, będąc już w pełni ukształtowaną gametą z główką, szyjką i witką, która jest najruchliwszą częścią komórki. O zdolności plemników do rozrodu świadczy właśnie ich ruchliwość i jeżeli nie dojdzie do ejakulacji, jest ona zatracana, aż komórka samoistnie zanika.
Jak długo żyją plemniki?
Żywotność plemników w znacznej mierze zależeć będzie od wielu różnych czynników. Jeżeli nie zostaną one uwolnione z jąder, samoistnie znikają po kilkunastu tygodniach, jednak inaczej to wygląda w przypadku ich uwolnienia. To ile przetrwają, zależy przede wszystkim od środowiska, w którym się znajdą. Czas ten jest zazwyczaj szacowany od kilku minut do 72 h, a w skrajnie sprzyjających warunkach, nawet do 5 – 7 dni. Oczywiście ich żywotność będzie zależało także od samego mężczyzny i jakości jego nasienia, na co ma wpływ jego stan zdrowia, ilość hormonów, a także poziom aktywności seksualnej.
Jak długo plemniki żyją w pochwie?
Z oczywistych względów, najkorzystniejszym środowiskiem dla żywotności plemników jest kobieca pochwa. W najbardziej sprzyjających warunkach, czyli w okresie owulacji, pH szyjki macicy jest wystarczająco niskie, a śluz na tyle rzadki i elastyczny, że plemniki mają ułatwioną drogę do celu, a ich ruchliwość jest największa. Poza owulacją, mamy do czynienia ze śluzem niepłodnym, gęstszym i kleistym, który utrudnia poruszanie, jednak wyjątkowo silne plemniki i tę barierę mogą pokonać, jeżeli nastąpi zmiana środowiska na korzystniejsze. W ten sposób plemniki w kobiecej pochwie mogą przetrwać nawet do 7 dni.
Jak długo plemniki żyją poza pochwą?
Gdy do wytrysku nasienia dojdzie poza pochwą, wówczas plemniki giną praktycznie od razu, a w bardziej sprzyjających warunkach, na przykład w ciepłej wodzie, mogą przeżyć do kilku godzin. Oczywiście przeżycie plemników a zapłodnienie to dwie różne sprawy. Jeżeli plemniki nie trafią bezpośrednio do żeńskiego układu rozrodczego, ich przeniesienie, na przykład przez wodę lub za pomocą dłoni, nie daje możliwości zapłodnienia. Poza sprzyjającym środowiskiem, a jest nim jedynie pochwa, plemniki tracą na żywotności i nie są zdolne do czynności rozrodczych.
Kiedy może dojść do zapłodnienia?
Z racji dość długiej żywotności, oczywiste jest, że do zapłodnienia nie dochodzi bezpośrednio po stosunku, a może nastąpić to po kilku godzinach, a nawet po kilku dniach. Rzecz jasna, jeżeli stosunek miał miejsce poza owulacją, kiedy śluz ma odczyn bardzo kwaśny, wówczas plemniki najpewniej giną wcześniej, nie docierając do jajeczka. Określona żywotność plemników ma oczywiście swoje znaczenie ewolucyjne – wygrywa tylko najsilniejszy, dlatego też tylko jeden z kilkuset milionów jest w stanie zapłodnić jajeczko.